Historia Ochotniczej Straży Pożarnej w Malanowie

Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Malanowie zawiązała się w 1918 roku. Dzięki inicjatywie lokalnego społeczeństwa zostało zwołane zebranie, podczas którego powołano do życia nową jednostkę. Ze zgromadzonych dokonano wyboru historycznego zarządu jednostki. Pierwszym prezesem został Tadeusz Doruchowski, naczelnikiem natomiast mianowano Stefana Banasiaka.

Od początku swojej działalności jednostka odbywała spotkania na terenie dworku dziedzica Doruchowskiego. Jednak w krótkim czasie zarząd zdecydował o podjęciu prac budowlanych, które zostaną przeprowadzone siłami druhów strażaków oraz społeczeństwa Malanowa. Prezes Doruchowski przekazał na rzecz straży działkę o powierzchni 10 arów oraz niewielki teren z przeznaczeniem na plac ćwiczeń. Druhowie strażacy rozpoczęli zbiórkę funduszy m.in. przez organizację majówek.

W 1930 roku miejscowa strażnica została ukończona i była dość okazała jak na owe czasy, zapewniając strażakom pomieszczenia na zbiórki i szkolenia oraz miejsce na przechowywanie i konserwację sprzętu gaśniczego. W kilka lat później w 1937 roku zamówiono wykonanie konnego wozu bojowego, który wkrótce trafił na stan jednostki. W pierwszych dziesięciu latach do jednostki wstąpiło wielu nowych członków, co spowodowało, iż z końcem lat trzydziestych przeprowadzono nowe wybory do zarządu. W ich wyniku na stanowisko prezesa został wybrany Zygmunt Pełczyński, a nowym naczelnikiem został Stefan Banasiak.

Ostatnie lata przed wybuchem wojny jednostka spędziła na licznych szkoleniach i ćwiczeniach, co pozwoliło druhom strażakom z Malanowa zająć I miejsce w zorganizowanych zawodach na szczeblu powiatowym w Turku. W dniu 1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Wojska niemieckie zajęły część ziem polskich, organizując władze okupacyjne. Niemcy nie rozwiązali jednostki, wręcz przeciwnie, nadal prowadziła ona swoją działalność w oparciu o pozostałych na miejscu druhów. W 1943 roku miejscowa straż otrzymała nową motopompę DKW oraz przyczepę jednoosiową. Sprzęt ten służył jednostce przez kolejne 20 lat.

W 1945 roku działania wojenne dobiegły końca. Druhowie strażacy przystąpili do reorganizacji jednostki, zaczynając od wybrania nowego zarządu, na którego czele stanął prezes Antoni Pawlak oraz naczelnik Stefan Banasiak. Zarząd ten jednak nie okazał się zbyt aktywny w swojej działalności, w związku z tym dokonano ponownego wyboru jego składu. Na czele jednostki stanął Józef Hancyk jako prezes i Czesław Pakuła jako naczelnik. Szybki rozwój jednostki spowodował, iż druhowie strażacy zobowiązali zarząd do prac nad realizacją drugiej parterowej remizy wraz z garażem na nowym placu przy drodze Kalisz-Turek, z boku starej szkoły.

W 1958 roku straż powołała do życia orkiestrę dętą. Inicjatorem tej idei i pierwszym kapelmistrzem został Józef Pietrzak. W dwa lata później jednostka otrzymała swój pierwszy prawdziwy wóz bojowy marki Star. Nabytek ten znacznie wpłynął na poprawę możliwości bojowych strażaków oraz utwierdził ich w przekonaniu, iż budowa nowej remizy jest niezbędna. Kolejne zmiany w składzie zarządu zaszły w 1969 roku. Na stanowisko prezesa straży został wybrany Marian Michalak, nowym naczelnikiem został Tadeusz Płóciennik, który po roku sprawowania swojej funkcji został zastąpiony przez Franciszka Ziemiańskiego. Nowy zarząd podjął kolejne prace nad unowocześnieniem jednostki oraz poprawą jej działalności. W tym czasie rozpoczęto prace nad budową wspinalni do suszenia węży oraz dobudowy zaplecza do istniejącej remizy.

W 1972 roku jednostka OSP w Malanowie weszła w posiadanie nowego wozu bojowego GBA 2,5 typu beczkowóz. Zakupiono także mundury oraz drobny sprzęt gaśniczy. Druhowie strażacy podjęli również decyzję o ufundowaniu nowego sztandaru dla swojej jednostki, który uroczyście został przekazany na ręce prezesa straży Mariana Michalaka w 56. rocznicę istnienia jednostki w Malanowie.

Przez wiele lat idea budowy nowej remizy nie znajdowała uznania, jednakże nabywany sprzęt oraz przybywanie nowych druhów doprowadziły do podjęcia 27 czerwca 1983 roku ostatecznej decyzji o rozbudowie strażnicy. Już w kilka dni później ruszyły pierwsze prace budowlane, do których z wielkim zapałem przystąpili członkowie straży. Stary obiekt z każdym miesiącem zmieniał swój wygląd, pracowano także nad budową garażu, gdzie planowano złożyć sprzęt bojowy. Do końca roku wykonano strop nad parterem oraz wymurowano część piętra, gdzie zlokalizowano salę widowiskową. W roku następnym wykonano dalsze prace murarskie oraz dekarskie, zamykając tym samym stan surowy obiektu. Rozpoczęto też prace we wnętrzu budynku. Lata kolejne przynoszą znaczne spowolnienie prac z powodu braków finansowych.

Rok 1987 druhowie strażacy oraz okoliczni mieszkańcy przywitali już w sali widowiskowej nowej remizy. Podczas prac budowlanych strażacy nie zapominali o swoich obowiązkach, cały czas czuwając nad bezpieczeństwem rejonu. W tym samym roku podczas walnego zebrania doszło do zmiany składu zarządu. Na czele jednostki pozostał prezes Marian Michalak, wiceprezesami zostali Antoni Rosiak i Andrzej Hancyk, a nowym naczelnikiem wybrano Jana Zommra, natomiast zastępcą naczelnika został Jan Mrugas. Zarząd przystąpił do prac wykończeniowych i porządkowych wokół strażnicy. Prace przebiegały dość sprawnie, co pozwoliło zorganizować druhom strażakom 15 maja 1988 roku uroczystość przekazania remizy do użytku publicznego. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich i gminnych straży pożarnych, władz Malanowa i Turku, zaproszone delegacje OSP oraz lokalni mieszkańcy. Obiekt powstał dzięki pomocy finansowej ze strony Urzędu Gminy w Malanowie, Funduszu Rozwoju Rolnictwa oraz PZU. Nowa remiza zapewniła miejscowej jednostce oczekiwany komfort pracy. Strażacy dysponowali niezbędnymi pomieszczeniami do pracy administracyjno-szkoleniowej, a jednocześnie zgromadzony do tej pory sprzęt pożarniczy był przechowywany w odpowiednich warunkach. Po zakończeniu budowy jednostka położyła duży nacisk na wyszkolenie bojowe swoich druhów. Na efekty nie trzeba było długo czekać. W 1988 roku podczas zawodów sportowo-pożarniczych w Dziadowicach jednostka OSP Malanów zajęła I miejsce i III w rywalizacji MDP, a rok później seniorzy w Porożu zajęli III miejsce. Podczas kolejnych zawodów w 1991 roku MDP jak i seniorzy, zdobyli II lokatę.

Miejscowi strażacy prowadzą nie tylko działalność statutową. W tym okresie rozpoczęła się także budowa nowego kościoła parafialnego, w którego wznoszenie czynnie włączyli się druhowie strażacy, a zarząd jednostki w lipcu 1990 roku na ten cel przekazał 1 mln złotych.

Ponadto jednostka dzięki swojej orkiestrze uświetniała uroczystości kościelne i święta państwowe, także współorganizatorem dożynek i innych imprez o charakterze kulturalno światowym.

W lutym 1991 roku odbyły się kolejne wybory do zarządu, jednak nie przyniosły one większych zmian w jego składzie. Działająca od kilku lat Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza otrzymała swojego opiekuna w osobie naczelnika Jana Zommra. W tym samym roku delegacja strażaków z Malanowa weszła w skład służb porządkowych we Włocławku podczas pielgrzymki papieża Jana Pawła H do Polski. W 1992 roku podczas kolejnych wyborów do zarządu naczelnikiem jednostki wybrano Antoniego Rosiaka, na funkcję zastępców naczelnika powołano Andrzeja Hancyka i Krzysztofa Mrugasa. Nowy zarząd podjął prace budowlane polegające na otynkowaniu ścian remizy oraz na uporządkowaniu wokół niej placu i jego ogrodzenia.

W dniu 3 maja 1992 roku jednostka obchodziła jubileusz 70-lecia działalności. Z tej okazji do Malanowa przyjechało wielu znamienitych gości z terenu całego województwa. Na uroczystości byli obecni przedstawiciele władz straży pożarnych jak i władz samorządowych. Przybyło także wiele delegacji z jednostek OSP oraz okoliczni mieszkańcy. W trakcie obchodów miejscowa jednostka została odznaczona złotym medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa". Złote i srebrne medale otrzymali także druhowie: Józef Bocian, Marian Pokojowy, Tadeusz Pawlak, Tadeusz Bortnowski, Edward Osiński, Czesław Gruszczyński, Mieczysław Szczeciński, Fabian Lament, Stefan Jarek, Izydor Trawczyński, Eugeniusz Zając, Józef Świerk, Marek Graczyk, Andrzej Gruszczyński, Kazimierz Przybył, Antoni Rosiak, Fabian Józko, Jan Płóciennik, Krzysztof Mrugas. Ponadto „Złotym Znakiem Związku OSP RP" uhonorowano prezesa Mariana Michalaka.

W 1993 roku przy zimowej pogodzie druhowie strażacy czynnie włączyli się w montaż krzyża na wieży miejscowego kościoła parafialnego.

W 1996 roku podczas kolejnych wyborów do zarządu jednostki nie zaszły większe zmiany na stanowiskach kierowniczych, należy tylko odnotować zmianę na stanowisku zastępcy naczelnika, które objął Jan Mrugas. Był to dowód dobrej postawy członków zarządu i miał swoje przełożenie na pracę, jaką druhowie wykonali na terenie posesji OSP jak i na prowadzenie działalności statutowej. W dniu 11 maja 1997 roku, OSP w Malanowie obchodziła jubileusz 75-lecia założenia jednostki. Z tej okazji odbyły się uroczystości, które zapoczątkowała msza święta. Następnie miały miejsce okolicznościowe wystąpienia oraz zabawa. W tym samym roku jednostka z Malanowa została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Krok ten był podyktowany faktem położenia straży oraz jej wyposażenia, które spełniało oczekiwania i umożliwiało pracę w tym systemie.

W 1999 roku miejscowa straż poniosła dotkliwą stratę. Podczas pożaru garażu przy remizie spłonął wóz bojowy marki Star GBA 244. Był to jedyny pojazd, jakim dysponowała miejscowa jednostka. Tego samego roku straż zakupiła używaną motopompę od PKS w Turku, a w roku kolejnym zakupiła od KWB „Adamów" samochód bojowy marki Star GBA 244, zamieniono także samochód Żuk na nowszy model, oddając swój OSP do Dziadowic, ponadto zakupiono także piłę spalinową.

W 2001 roku odbyło się kolejne walne zebranie, podczas którego doszło do wyboru nowego zarządu. Tym razem w jego skład weszli m.in.: Antoni Rosiak-prezes, Jerzy Frątczak-wiceprezes, Tadeusz Bortnowski-wiceprezes, Rajmund Adamczak-naczelnik, Mariusz Iwański-zastępca naczelnika. Nowy zarząd dokonał drobnych prac remontowo-budowlanych usprawniających funkcjonowanie remizy, dokonano także zakupu nowej drabiny typu D-10. W tym samym roku wieloletni prezes OSP Malanów Marian Michalak został odznaczony „Medalem Honorowym im. Bolesława Chomicza". Było to wielkie wyróżnienie dla samego prezesa jak i dla całej jednostki.

W dniu 3 maja 2002 roku strażacy z OSP w Malanowie obchodzili jubileusz 80-lecia istnienia. Uroczystość zgromadziła wielu gości z parlamentarzystami, władzami straży pożarnych oraz z władzami powiatu i gminy. Podczas obchodów na ręce prezesa straży przekazano nowo ufundowany sztandar dla miejscowej jednostki strażackiej.

W roku kolejnym budynek remizy wzbogacił się o figurkę św. Floriana, która została ufundowana przez sponsorów i w październiku przyozdobiła budynek remizy w Malanowie. W tym samym roku wykonano prace przy naprawie dachu, wymieniono stolarkę okienną, wymalowano salę oraz docieplono ściany zewnętrzne.

W tym samym roku jednostka OSP Malanów została odznaczona Honorową odznaką „Za Zasługi dla Powiatu Tureckiego", otrzymali ją także druhowie Tadeusz Bortnowski, Marian Michalak i Antoni Rosiak. Ponadto Tadeusz Bortnowski otrzymał „Złoty Znak Związku OSP RP".

Rok 2004 przyniósł także uznanie dla kronikarza jednostki Józefa Bociana, który podczas Ogólnopolskiego Konkursu Kronik Strażackich otrzymał dyplom za udział w eliminacjach wojewódzkich.

W początku 2005 roku miało miejsce ważne wydarzenie, którym było przekazanie do OSP Malanów nowego samochodu marki Ford z wyposażeniem do ratownictwa technicznego. Dokonał tego Komendant Wojewódzkiego PSP w Poznaniu.

W roku 2006 ponownie doszło do wyborów zarządu jednostki. Nowym wiceprezesem i naczelnikiem został Tadeusz Bortnowski, natomiast drugim wiceprezesem został Piotr Ogrodowczyk, zastępcą naczelnika mianowano Roberta Janickiego, a funkcję prezesa powierzono w dalszym ciągu Antoniemu Rosiakowi. W tym samym roku OSP Malanów otrzymała tytuł „Wielkopolska Ochotnicza Straż Pożarna", ponadto tytuł „Wielkopolskiego działacza" przypadł Antoniemu Rosiakowi. W rok później tytuł „Strażak Wielkopolski" otrzymał Tadeusz Boronowski.

W następnym roku wykonano kolejne prace remontowe w obiekcie OSP. W maju 2007 roku straż w Malanowie obchodziła kolejny jubileusz tym razem 85-lecia zawiązania jednostki. Z tej okazji odbyły się także liczne uroczystości połączone z obchodami IX Powiatowego „Dnia Strażaka". Podczas uroczystości jednostka otrzymała kolejny pojazd bojowy marki Star-Man.

Obecnie jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Malanowie kierowana jest przez zarząd. Posiada nowoczesny park maszynowy, dysponuje pojazdami o specjalistycznym przeznaczeniu. Jej usytuowanie geograficzne stawia ją w grupie najważniejszych jednostek na terenie powiatu tureckiego. Druhowie strażacy nie tylko prowadzą działalność statutową, ale także kulturalno-oświatową. Uczestniczą w świętach kościelnych i państwowych. Dzięki wysokiemu wyszkoleniu od lat dziewięćdziesiątych zajmują czołowe miejsca w rozgrywanych zawodach sportowo-pożarniczych.

Tekst pochodzi z książki:
„Monografia Ochotniczych Straży Pożarnych Powiatu Tureckiego”
autor: Bartosz Stachowiak

Obecnie jednostką kieruje zarząd w składzie: Prezes - Antoni Rosiak, Wiceprezes-Naczelnik – Dariusz Nowicki, Z-ca Naczelnika – Robert Janicki, Sekretarz – Karol Bortnowski, Skarbnik – Tadeusz Bortnowski, Gospodarz – Grzegorz Kwiatkowski, Członek – Bartosz Nowicki.

Jednostka dysponuje trzema samochodami pożarniczymi. GBA marki STAR, GCBA marki SCANIA oraz SLRT marki Ford.

Od 2017 roku przy jednostce prężnie działa Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza. Drużyna zrzesza ponad 20 osób z terenu gminy Malanów. Należą do niej zarówno dziewczęta jak i chłopcy w wieku od 11 do 14 lat. Podzieleni są oni na drużynę żeńską i męską. Drużyna może pochwalić się licznymi sukcesami. Podczas tegorocznych Powiatowych Zawodów Sportowo-Pożarniczych wg regulaminu CTIF w Kaczkach Średnich drużyna dziewcząt zajęła 2 miejsce natomiast drużyna chłopców 3 miejsce. Natomiast podczas X Wojewódzkich Zawodów Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych wg regulaminu CTIF w Tuliszkowie dziewczęca młodzieżowa drużyna pożarnicza zajęła 5 miejsce na 17 drużyn startujących z całego województwa w tej kategorii.

Obecnie jednostką kieruje zarząd wybrany w 2016 roku w składzie:

Dariusz Nowicki – prezes,

Grzegorz Kwiatkowski – wiceprezes-naczelnik,

Robert Janicki - zastępca naczelnika,

Karol Bortnowski – sekretarz,

Tadeusz Bortnowski – skarbnik,

Bartosz Nowicki - gospodarz.